โพสต์เนื้อหา ใส่เพลง อย่างไรไม่ละเมิดลิขสิทธิ์บน TikTok เหล่าครีเอเตอร์ควรรู้ เอาไว้นะ
Talil
Talil
เปิดมุมมองด้านลิขสิทธิ์บน TikTok ที่เหล่าครีเอเตอร์ควรรู้ โพสต์คลิป บทเพลง อย่างไรไม่ละเมิด
ช่วงสถานการณ์กักตัวของโรค COVID-19 ทำให้ผู้คนต้องเผชิญกับความเบื่อหน่ายและความเครียด เพราะไม่สามารถออกไปทำกิจกรรมต่าง ๆ นอกบ้านได้ ซึ่งการมาของ TikTok ได้กลายเป็นตัวช่วยให้หลายคนได้ริเริ่มทำสิ่งใหม่ ๆ ที่ไม่เคยทำมาก่อน อย่างการเป็นคอนเทนต์ครีเอเตอร์
- Comment Marketing คืออะไร ? รู้จักการตลาดแบบปลิง และสิ่งที่ควร-ไม่ควรทำ
- TikTok สนับสนุน #Pridemonth ด้วยการเฉลิมฉลอง #PrideParade และแคมเปญสุดครีเอทีฟ
- TikTok กำลังทดสอบ Chatbot AI ใช้ชื่อว่า Tako เพื่อค้นหาคลิปที่โดนใจผู้ใช้มากขึ้น
- 7 ผลเสียต่อสุขภาพจิต จากการใช้งาน Social Media เป็นประจำ
- วิธีการลงโฆษณาโปรโมทแบรนด์ หรือสินค้าบน TikTok ด้วย TikTok Business Manager
จุดเด่นที่ทำให้ TikTok กลายเป็นจุดสนใจของคนบนโลกออนไลน์เนื่องจาก ความแปลกใหม่ของฟีเจอร์ทั้งระบบ Duet และระบบ Stitch ที่ทำให้ผู้คนมีส่วนร่วมในการทำคอนเทนต์ตอบโต้ได้ อีกทั้งยังมีความพร้อมด้านเครื่องมือที่ช่วยเพิ่มความสะดวกในการสร้างคอนเทนต์ ทั้งโปรแกรมตัดต่อในตัว การใส่ลูกเล่นเอฟเฟกต์, ฟิลเตอร์ หรือ เพลง ไปจนถึงฟีเจอร์แผ่นเสียงที่เลียนแบบซาวน์ต้นฉบับจากคลิปคนอื่น และอีกมากมาย ทุกคนสามารถผลิตคอนเทนต์เหล่านี้ออกมาได้ง่าย ๆ เพียงแค่มีไอเดียและสมาร์ทโฟน 1 เครื่องเท่านั้น
ในปัจจุบัน TikTok ไม่ใช่แค่แพลตฟอร์มที่ใช้เสิร์ฟความบันเทิงอย่างเดียว แต่ยังมีผลประโยชน์แอบแฝงทั้งด้านรายได้และชื่อเสียง อีกทั้งยังเป็นเครื่องมือทำการตลาดที่ทรงพลังของแบรนด์ ไปจนถึงเรื่องการค้าขายออนไลน์ และหนึ่งในความท้าทายที่ต้องเผชิญก็คือปัญหาด้านลิขสิทธิ์ที่ไม่สามารถควบคุมได้
บทความนี้เราจะมาเปิดมุมมองด้าน ลิขสิทธิ์บน TikTok ไปพร้อมกัน ไม่ว่าจะเป็นมุมมองด้านนโยบายลิขสิทธิ์เนื้อหา เสียงดนตรี ไปจนถึงเรื่องของการใช้เครื่องหมายการค้า หากคุณเป็นครีเอเตอร์ในโลกของ TikTok คุณจะต้องปฏิบัติอย่างไรให้ถูกต้อง
การละเมิดลิขสิทธิ์บน TikTok
(Piracy on TikTok)
ภาพจาก : https://wisermarket.com/blog/copyright-protection-on-tiktok/
หากใครเล่น TikTok ทุกวันนี้ คุณอาจจะเห็นว่า ในบรรดาโพสต์ที่เผยแพร่อยู่ใน TikTok บางโพสต์ก็มีเนื้อหาที่ละเมิดลิขสิทธิ์ชัดเจน ไม่ว่าจะเป็นการดูดคลิปของคนอื่นมาลง การเผยแพร่เนื้อหาภาพยนตร์ ไปจนถึงการนำบทเพลงที่มีลิขสิทธิ์มาใช้ โดยการมีอยู่ของเนื้อหาเหล่านี้ อาจทำให้คุณคิดว่า TikTok เปิดกว้างในการลงคลิปอย่างอิสระ แต่ความจริงไม่ใช่แบบนั้น
เพราะทาง TikTok ก็มีนโยบายจัดการเหมือนกับแพลตฟอร์มอื่น ๆ ไม่ต่างกัน ซึ่งก็คือ การไม่อนุญาตให้โพสต์ แชร์ หรือส่งเนื้อหาใด ๆ ที่ละเมิดลิขสิทธิ์ของบุคคลอื่น เครื่องหมายการค้า สิทธิ์ในทรัพย์สินทางปัญญา รวมถึงการใช้เนื้อหาที่มีลิขสิทธิ์ของบุคคลอื่นโดยไม่ได้รับอนุญาตอย่างเหมาะสมหรือมีเหตุผลที่ถูกต้องตามกฎหมาย และ บทลงโทษนั้นประกอบไปด้วย การจำกัดเนื้อหา การลบ ไปจนถึงการระงับบัญชีเลยทีเดียว
ดังนั้นถึงแม้จะมีเนื้อหาละเมิดลิขสิทธิ์อยู่มากมาย แต่อีกด้านก็มีโพสต์หรือบัญชีที่ถูกแบนไปมากมายเพราะการละเมิดลิขสิทธิ์เช่นกัน
ในขณะเดียว นโยบายดังกล่าวก็ยังมีข้อยกเว้นในเรื่องของ กฎหมาย Fair Use ที่อนุญาตให้สามารถ นำเนื้อหาที่มีลิขสิทธิ์ของบุคคลอื่นมาใช้ได้เพื่อการวิจารณ์อย่างถูกต้องตามกฎหมาย หรือเพื่อการศึกษา การรีวิวไปจนถึงการรายงานข่าวสารที่เป็นประโยชน์ต่อสังคม
อ่านเพิ่มเติม : Fair Use คืออะไร ? กฏหมายลิขสิทธิ์ ที่ผู้ผลิตคอนเทนต์ควรรู้ไว้ พร้อมวิธีใช้ Fair Use ที่ถูกวิธี
การแจ้งรายงานเนื้อหาถูกละเมิดลิขสิทธิ์บน TikTok ?
สำหรับผู้ที่พบว่าเนื้อหาของตัวเองถูกละเมิดลิขสิทธิ์บน TikTok คุณสามารถส่งรายงานการละเมิดลิขสิทธิ์เพื่อขอให้ลบเนื้อหาดังกล่าวได้เลยโดยไม่ต้องรอให้อัลกอริทึมมันทำงาน ด้วยขั้นตอนต่อไปนี้
- แตะ "ปุ่มแชร์" ข้างวิดีโอที่คุณต้องการรายงานในแอป TikTok
- แตะ "ปุ่มรายงาน"
- แตะ "ปุ่มการละเมิดทรัพย์สินทางปัญญา (Intellectual Property Infringement)"
- แตะ "รายงานการละเมิดลิขสิทธิ์ (Copyright Infringement Report)" แล้วปฏิบัติตามคำแนะนำที่ระบุ
ลิงก์สำหรับ การรายงานผ่านเว็บไซต์
นอกจากนี้หากผู้ใดพบว่าตัวเองถูกลงโทษเรื่องลิขสิทธิ์อย่างไม่เป็นธรรม คุณสามารถเตรียมหลักฐานและทำตามคำแนะนำโดยยื่นแบบฟอร์มผ่านเว็บไซต์ต่อไปนี้ได้
รายงานข้อโต้แย้งการถูกลงโทษปัญหาละเมิดลิขสิทธิ์ผ่านแบบฟอร์มตามลิงก์
การใช้เสียงเพลงบน TikTok
(Song usage on TikTok)
ภาพจาก ; https://www.freepik.com/
ก่อนหน้าเราบอกว่าเหตุผลที่ TikTok ได้รับความนิยม เพราะส่วนหนึ่งมาจากเครื่องมือที่ช่วยเพิ่มความสะดวกในการผลิตคอนเทนต์ ซึ่งหนึ่งในระบบที่เป็นหัวใจสำคัญ ก็คือ ระบบเพลงในคลัง (Library) ที่ผู้ใช้งานสามารถอัปโหลดคลิปและใส่เพลงเหล่านี้ลงไปเพื่อความบันเทิงโดยไม่ต้องใช้โปรแกรมตัดต่อให้ยุ่งยาก อีกทั้งหลายเพลงที่มีอยู่ในแพลตฟอร์ม ก็ค่อนข้างมีชื่อเสียงและได้รับความนิยมอยู่แล้ว จึงไม่แปลกที่เพลงเหล่านั้นจะถูกนำมาใช้บนแพลตฟอร์มอย่างแพร่หลาย
ยกตัวอย่างกรณีเพลง Until I Found You ของศิลปิน Stephen Sanchez เป็นเพลงที่มีเนื้อหาเกี่ยวกับความรัก ถูกนำมาสร้างคอนเทนต์มากกว่า 670,000 วิดีโอในแพลตฟอร์ม คอนเทนต์ส่วนใหญ่ประกอบไปด้วยการถ่ายคลิปแสดงความรักต่อครอบครัว หรือสัตว์เลี้ยงเป็นต้น
ซึ่งการใช้เพลงที่มีเจ้าของลิขสิทธิ์ชัดเจน เช่นนี้ อาจถูกตั้งคำถามขึ้นโดยใครบางคน ว่ามันถูกลิขสิทธิ์หรือไม่ ในขณะที่แพลตฟอร์มอื่น ๆ เช่น YouTube คงไม่สามารถทำได้แน่ ๆ แล้วทำไม TikTok ถึงแตกต่าง
เสียงเพลงใน TikTok ถือว่าละเมิดหรือไม่ ?
โดยทั่วไป เพลงในคลังของ TikTok จะเป็นเพลงที่ TikTok ได้ทำข้อตกลงจ่ายค่าลิขสิทธิ์กับค่ายเพลงรวมถึงศิลปินต่าง ๆ เรียบร้อยแล้ว คำถามที่บอกว่าจะละเมิดหรือไม่ก็คงต้องตอบว่า ไม่ คุณสามารถที่จะเอาเพลงพวกนั้นมาใส่ได้ ตราบใดที่แพลตฟอร์มอนุญาต
อย่างไรก็ตาม TikTok มักจะถูกเล่นงานจากค่ายเพลงหรือเจ้าของลิขสิทธิ์ต่าง ๆ อยู่เสมอ เนื่องจากมีการอ้างว่าบางเพลงไม่ได้รับค่าลิขสิทธิ์อย่างถูกต้อง แต่ปัญหานั้นก็ไม่ได้ส่งผลกับผู้ใช้ แต่ส่งผลกับ TikTok เท่านั้น สิ่งที่คุณควรกังวลก็คือการปฏิบัติตามข้อตกลงของ TikTok เพื่อเลี่ยงการถูกลงโทษโดยแพลตฟอร์ม
ดังนั้นการใช้เพลงต่าง ๆ ที่มีอยู่ในคลังสามารถทำได้ ขอแค่ไม่ละเมิดนโยบายของ TikTok ก็พอ มิเช่นนั้น คอนเทนต์ของคุณอาจถูกจำกัด หรือถูกแบนไป เช่น ห้ามนำเพลงมาใช้หาประโยชน์ทางธุรกิจ เป็นต้น โดยคุณสามารถตรวจสอบรายชื่อเพลงต่าง ๆ ที่ได้รับอนุญาตโดยสามารถเข้าไปในลิงก์เว็บไซต์ของ TikTok ตามที่ปรากฏอยู่ด้านล่างเพื่อเช็ครายชื่อเพลงได้ได้รับการอนุญาตแล้ว
ตรวจสอบรายชื่อเพลงต่าง ๆ ที่ได้รับอนุญาต ของ TikTok
หรือตรวจสอบบนแอปพลิเคชันมือถือได้แค่เข้าไปในฟังก์ชัน Sound ก่อนที่จะอัปโหลดเนื้อหาและเลือกเพลงนั่นเอง
การใช้เสียงเพลงเพื่อการโฆษณาบน TikTok
ใน TikTok มีระบบ Ads ที่คุณสามารถบูทโปรโมทโพสต์ของตัวเองได้ และเพื่อที่จะทำแบบนั้นบางครั้งคุณต้องระวังเรื่องเสียงดนตรีที่ใช้ประกอบคลิปวิดีโอ เพราะอย่างที่บอก เพลงส่วนใหญ่ใน TikTok ถ้าใช้ทำคอนเทนต์ทั่วไปไม่เป็นไร แต่หากนำมาค้าขาย หาประโยชน์ โพสต์ของคุณอาจทำผิดนโยบายลิขสิทธิ์
โดยเพลงที่อนุญาตให้ใช้เพื่อการโฆษณา และ ยังทำให้คุณสามารถบูท Ads ให้กับโพสต์ของนั้นได้จะต้องเป็นเพลงที่ถูกจัดอยู่ในประเภท Commercial Use เท่านั้นและบัญชีที่จะใช้ได้จะต้องเป็น บัญชี TikTok for Business อีกด้วย โดยการตรวจสอบเพลงประเภท Commercial Use ให้เข้าไปดูตามลิงก์ที่ให้ไว้ข้างต้น และเลือกแท็บ Usage เป็น Commercial use
เพลงที่อัปโหลดด้วยตัวเอง
เชื่อว่าบางคนอาจจะไม่ค่อยถูกใจเพลงที่ TikTok มีให้ และต้องการอัปโหลดเพลงใส่เอง ซึ่งแนวทางในการใช้เพลงนอกเหนือจากที่มีอยู่ในคลังของ TikTok โดยไม่ละเมิดลิขสิทธิ์ คุณสามารถทำได้ด้วยแนวทางต่อไปนี้
- การเอาเพลงที่ได้รับอนุญาตตามข้อตกลงโดย TikTok มามิกซ์ ดัดแปลง หรือตัดท่อนอื่น ๆ ที่ถูกใจกว่ามาใช้แทน
- ใช้เพลงที่ไม่มีลิขสิทธิ์ (No Copyright Music) จากแหล่งอื่น ๆ แต่ก็อาจจะเสี่ยง ไม่แนะนำเท่าไหร่
- ใช้เพลงที่แต่งเอง
- คุณจำเป็นต้องได้รับอนุญาตจากผู้เป็นเจ้าของลิขสิทธิ์เสียก่อน แล้วยื่นเรืองให้ TikTok แน่นอนว่ามันเป็นวิธีที่ลำบากแต่อาจจะลองทำดูได้
การปฏิบัติเกี่ยวกับเครื่องหมายการค้าบน TikTok
(Trademark disposal on TikTok)
ภาพจาก https://www.freepik.com/
โดยทั่วไป การละเมิดเครื่องหมายการค้า หมายถึงการนำสัญลักษณ์ หรือ สิ่งที่บ่งบอกถึงแบรนด์เหล่านั้นไปใช้โดยที่ไม่ได้รับอนุญาต เช่น ชื่อแบรนด์ โลโก้ หรือสโลแกน โดยมีลักษณะคือ การก่อให้เกิดความสับสนหลอกลวงเกี่ยวกับแหล่งที่มาของบริการและสินค้า หรือทำให้ได้ประโยชน์ต่อสินค้าและบริการของตัวเองกับบุคคลที่สาม ยกตัวอย่างเช่น เจ้าของธุรกิจอู่ซอมรถ นำโลโก้แบรนด์รถยนต์ BMW, NISSAN หรือ HONDA มาติดที่หน้าร้านเพื่อโฆษณาชวนเชื่อ ให้ผู้บริโภคคิดว่าธุรกิจของตนเป็นศูนย์ซ่อมจากแบรนด์เหล่านี้
ในขณะเดียวกัน ก็ยังมีข้อจำกัดเกี่ยวกับสิทธิ์ในการใช้เครื่องหมายการค้าของผู้อื่นโดยที่ไม่จำเป็นต้องขออนุญาตได้ โดยต้องมีลักษณะคือ การนำมาอ้างอิงข้อมูล เปรียบเทียบ วิจารณ์ และให้ความเห็นเกี่ยวกับผลิตภัณฑ์อย่างถูกต้องตามกฎหมาย ยกตัวอย่างเช่น การนำโลโก้ 7-11 ไปใช้สร้างแฟนเพจ เพื่อให้ผู้คนมาพูดคุยแลกเปลี่ยน หรือ รีวิวสินค้าใน 7-11 เป็นต้น
โดยแนวทางนโยบายของ TikTok ก็มีความสอดคล้องกันกับกฎหมายทั่วไปในเรื่องของเครื่องหมายการค้า เพราะอย่างที่บอกไว้ TikTok ได้เป็นเครื่องมือทำการตลาดที่ทรงพลัง บางช่องที่เกิดขึ้นใน TikTok เป็นช่องทางที่ถูกสร้างขึ้นโดยแบรนด์ หรือเจ้าของธุรกิจ ซึ่งแนวทางปฏิบัติของแบรนด์และผู้ใช้งานทั่วไปก็เป็นดังต่อไปนี้
การใช้เครื่องหมายการค้า ที่ไม่ถือว่าเป็นการละเมิดนโยบายของ TikTok
- ต้องใช้เพื่ออ้างอิงเพื่อสินค้าและบริการอย่างถูกต้อง แสดงความคิดเห็นตามกฎหมาย วิจารณ์ ล้อเลียน รีวิวผลิตภัณฑ์หรือบริการของเจ้าของเครื่องหมายการค้า ตัวอย่างเช่น การโพสต์รีวิวผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ อย่างเครื่องสำอางค์ สมาร์ทโฟน เครื่องใช้ไฟฟ้า ฯลฯ และอ้างอิงเครื่องหมายการค้าเพื่อระบุแหล่งที่มาของผลิตภัณฑ์
- ไม่ใช้เครื่องหมายการค้าของผู้อื่น เพื่อระบุถึงสินค้าหรือบริการของคัวเองหรือของบุคคลที่สาม
- การสร้างแฟนเพจเกี่ยวกับแบรนด์โดยไม่ได้รับอนุญาตจากแบรนด์ คุณต้องไม่อ้างสิทธิ์เกี่ยวกับแบรนด์ หรือพูดในลักษณะการละเมิดสิทธิ์ในทรัพย์สินทางปัญญาของแบรนด์
- นอกจากนี้ TikTok ยังสามารถที่จะรีเซ็ตชื่อผู้ใช้งานได้ หากชื่อนั้นละเมิดสิทธิ์ในเครื่องหมายการค้าของผู้อื่น
การแจ้งรายงานละเมิดเครื่องหมายการค้าบน TikTok ?
- คุณสามารถแตะ "ปุ่มแชร์" บนวิดีโอ TikTok ที่คุณต้องการรายงานเรื่องการละเมิดเครื่องหมายการค้าได้
- จากนั้นแตะ "ไอคอนรายงาน"
- แตะ "ปุ่มการละเมิดทรัพย์สินทางปัญญา" (Intellectual property infringement)
- แตะ "รายงานการละเมิดเครื่องหมายการค้า" (Copyright infringement report) แล้วปฏิบัติตามคำแนะนำที่ระบุ
ถ้าต้องการรายงานผ่านเว็บไซต์สามารถใช้แบบฟอร์มออนไลน์ตามลิงก์ต่อไปนี้
ถ้าต้องการโต้แย้งเพราะถูกแบนเนื้อหาอย่างไม่เป็นธรรมให้ ยื่นรายงานผ่านลิงก์นี้
ใครเป็นเจ้าของลิขสิทธิ์เนื้อหาของคุณบน TikTok
(Who is licensed your content on TikTok ?)
คุณควรรู้ว่า เนื้อหาเหล่านั้น ที่คุณผลิตไว้คุณก็คือเจ้าของของมัน และมันคือทรัพย์สินของคุณเอง อย่างไรก็ตามด้วยข้อตกลง End-User License Agreement (EULA) ที่คุณได้ยินยอมระหว่างสมัครใช้งานแพลตฟอร์ม TikTok ทำให้พวกเขาสามารถนำเนื้อหาของคุณไปเผยแพร่และแชร์ได้ตามต้องการเช่นกัน
รวมข้อควรปฏิบัติด้านนโยบายลิขสิทธิ์บน TikTok
(All License Policies on TikTok)
เรารู้วิธีการทำงานของ TikTok ในเรื่องของลิขสิทธิ์ไปแล้ว ดังนั้นเพื่อให้เนื้อหาของคุณเป็นไปอย่างถูกต้องตามนโยบายดังกล่าว นี่คือสรุปสิ่งที่คุณควรคำนึง และพึงปฏิบัติในแพลตฟอร์ม
- เนื้อหาที่อัปโหลดควรเป็นเนื้อหาของคุณเอง
- ภาพหรือฟุตเทจที่มีลิขสิทธิ์ ไม่ควรนำมาใช้ หรือต้องได้รับอนุญาตให้ใช้ก่อน
- เพลงที่ใช้ประกอบคลิป ควรเป็นเพลงที่มาจาก TikTok เพราะเป็นตัวเลือกที่ปลอดภัยที่สุด
- เพลงที่ใช้ทำคลิปซึ่งเกี่ยวข้องกับธุรกิจหรือมีผลประโยชน์ ควรเป็นเพลงที่มาจาก TikTok และเป็นหมวด Commercial Use เท่านั้น
- ถ้าต้องการอัปโหลดเพลงด้วยตัวเอง ควรตรวจสอบว่าเพลงเหล่านั้นอยู่ในข้อตกลงของ TikTok และได้รับอนุญาตแล้วหรือไม่ หรือใช้เพลงที่แต่งเอง
- ควรระวังเรื่องของเสียงดนตรี ที่ดังเข้ามาในเนื้อหา เช่น มาจากวิทยุ หรือ ลำโพงในที่สาธารณะ
- คำนึงถึงสถานที่ที่คุณกำลังถ่ายทำวิดีโอ หากเป็นสถานที่ เช่น โบราณสถานทางประวัติศาสตร์ที่ต้องขออนุญาตก่อนถึงจะโพสต์ได้
- เครื่องหมายการค้าที่ปรากฏในเนื้อหา ต้องไม่มีลักษณะของการแอบอ้างเพื่อผลประโยชน์ส่วนตน หรือบุคคลที่ 3 และก่อให้เกิดความสับสนถึงแหล่งที่มาสินค้าและบริการ
- ในกรณีถ้าคุณเป็นคนที่เผยแพร่เนื้อหาบน TikTok และสงสัยว่ามีใครแอบนำเนื้อหาคุณไปลงโดยไม่ได้รับอนุญาต สามารถยื่นรายงานการละเมิดลิขสิทธิ์ได้เพื่อให้ TikTok ตรวจสอบ
